Βηματοδότης

Τι είναι ο βηματοδότης;

Ο βηματοδότης έιναι μία μικρή αλλά υψηλής τεχνολογίας συσκευή, η οποία εμφυτεύεται κάτω από το δέρμα. Σκοπός της συσκευής αυτής είναι να ρυθμίζει τους παλμούς της καρδιάς.

Ειδικότερα ο βηματοδότης προφυλάσσει την καρδιά απο τις βραδυαρρυθμίες. Πρόκειται για  αρρυθμίες  κατά τις οποίες η καρδιά αδυνατεί να αυξήσει τους παλμούς της και “χτυπάει” αργά, άσχετα με τις ανάγκες του οργανισμού. Ως αποτέλεσμα  εμφανίζονται συμπτώματα όπως αδυναμία, κόπωση, ζάλη ακόμα και συγκοπή.

Φυσιολογικά η καρδιά ενεργοποιείται και συσπάται από ένα μικρό ηλεκτρικό ερέθισμα, που παράγεται στον φλεβόκομβο (βλεπε αρρυθμία). Οταν αυτό το ερέθισμα είτε δεν μπορεί να παραχθεί, είτε δεν μπορεί να διαδοθεί, τότε η καρδιά δεν συσπάται.  Ο βηματοδότης μπορεί και αντιλαμβάνεται τους παλμούς της καδιάς και προγραμματίζεται έτσι ώστε, όταν η καρδιά δεν συσπάται για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα π.χ. ένα δευτερόλεπτο, τότε αναλαμβάνει αυτός να να δώσει ένα τεχνητό ηλεκτρικό ερέθισμα, προκαλώντας σύσπαση στην καρδιά.

βηματοδότης
βηματοδότης

Το σύστημα του βηματοδότη αποτελείται από μία μικρή συσκευή που αποκαλείται ατύπως και “μπαταρία” και τα ηλεκτρόδια (καλώδια) τα οποία τοποθετούνται μέσα στην καρδιά. Η συσκευή περιλαμβάνει την μπαταρία και το κύκλωμα ηλεκτρονικών μικροτσιπ, το οποίο είναι υπεύθυνο να αντιλαμβάνεται, μέσω των ηλεκτροδίων, πόσο αργά “χτυπάει” η καρδία.

βηματοδότης και ηλεκτρόδια
βηματοδότης και ηλεκτρόδια

Θα χρειαστεί ποτέ αντικατάσταση ο βηματοδότης;

Η μπαταρία έχει μεγάλη διάρκεια ζωής, η οποία μπορεί να ξεπεράσει ακόμη και τα 10 χρόνια σε ορισμένες περιπτώσεις. Όταν όμως πλησιάζει προς την εξάντληση θα πρέπει να αντικαθίσταται με νέα. Η αντικατάσταση αφορά όλη τη συσκευή αφού η μπαταρία είναι ενσωματωμένη μέσα σε αυτήν. Αυτό που παραμένει είναι τα ηλεκτρόδια τα οποία συνδέονται στη νέα συσκευή.

Ο βηματοδότης θα πρέπει να ελέγχεται τακτικά από καρδιολόγο ώστε να επιβεβαιωθεί η σωστή του λειτουργία. Ο έλεγχος περιλαμβάνει τον εκτιμώμενο υπολοιπόμενο χρόνο ζωής της μπαταρίας καθώς και τον έλεγχο λειτουργίας των  ηλεκτροδίων. Τα ηλεκτρόδια μπορούν να υποστούν θραύση ή να χάσουν την επαφή τους με το μυοκάρδιο.

Απινιδωτής

Τι είναι o απινιδωτής; Πως λειτουργεί;

Ο απινιδωτής είναι μία μικρή εμφυτεύσιμη συσκευή η οποία εμφυτεύεται κάτω από το δέρμα, όπως ακριβώς και ο βηματοδότης. Σαν συσκευές μοιάζουν πάρα πολύ ως προς το μέγεθος, το σχήμα και τον τρόπο εμφύτευσης. Η διαφορά τους είναι στην λειτουργία τους όσον αφορά το πως αντιμετωπίζουν τις αρρυθμίες.
Έτσι ενώ ο βηματοδότης ενεργοποιείται στις βραδυαρρυθμίες, δηλαδή όταν η καρδιά “χτυπάει” πολύ αργά,  ο απινιδωτής ενεργοποιείται όταν η καρδιά “χτυπάει” πολύ γρήγορα, λόγω κάποιας αρρυθμίας η οποία μπορεί να είναι και θανατηφόρος. Ο τρόπος με τον οποίο ο απινιδωτής σταματάει τις αρρυθμίες, είναι η απόδοση ενός ισχυρού σοκ από ρεύμα στην καρδιά. Το σοκ αυτό προκαλεί στην καρδιά σε μία ηλεκτρική επανεκκίνηση κάνοντάς την να “χτυπάει” ρυθμικά.

Η συσκευή του απινιδωτή, μπορεί σχεδόν πάντα  να κάνει και τη λειτουργία του βηματοδότη, όχι όμως και το αντίθετο. Είναι πιο πολύπλοκη συσκευή από τον βηματοδότη, αφού επιτελεί πολύ πιο δύσκολες διεργασίες. Επίσης ο απινιδωτής σαν συσκευή έχει μεγαλύτερες απαιτήσεις σε επεξεργαστή, σε μνήμη καθώς και σε μπαταρία.

O τακτικός έλεγχος του απινιδωτή, από εξειδικευμένο καρδιολόγο, είναι απαραίτητος. Ο έλεγχος περιλαμβάνει: Τον εκτιμώμενο υπολοιπο χρόνο ζωής της μπαταρίας και τη σωστή λειτουργία των ηλεκτροδίων.

Γιατί χρειάζομαι έλεγχο κάθε χρόνο, αφού η μπαταρία μου είχε 10 χρόνια ζωή στον τελευταίο έλεγχο και τα ηλεκτρόδια λειτουργούσαν σωστά;

Το ερώτημα είναι εύλογο αλλά όπως είπαμε ο χρόνος ζωής είναι εκτιμώμενος σύμφωνα με τα στοιχεία που υπάρχουν τη δεδομένη στιγμή. Αν για παράδειγμα λόγω μιας αλλαγής στην κατάσταση του ασθενούς ή στην κατάσταση των ηλεκτροδίων αλλάξει η συσκευή μπορεί να ανακγαστεί να λειτουργεί στο διπλάσιο ή πολλαπλάσιο. Αυτό συνεπάγεται την εξάντληση της μπαταρίας γρηγορότερα. Όσον αφορά στα ηλεκτρόδια αυτά μπορούν να υποστούν, θραύση, μετατόπιση, αλλαγή των συνθηκών στο σημείο επαφής τους με την καρδία. Όλα αυτά θα πρέπει να ελέγχονται αν λειτουργούν σωστά, αλλιώς ο ασθενής μπορεί να κινδυνεύει.